Học cách phát âm “CH” chuẩn trong tiếng Trung, dễ nhớ, dễ phân biệt với ZH, SH. Có hướng dẫn chi tiết + bài tập luyện tập phù hợp thi HSK. Bạn đang học tiếng Trung và thường xuyên nhầm lẫn giữa âm “CH” và “ZH”? Hoặc bạn sợ thi HSK bị trừ điểm vì phát âm sai? Bài viết này sẽ giúp bạn nắm vững cách phát âm “CH” đúng chuẩn – dễ hình dung, dễ luyện tập – đồng thời giúp bạn phân biệt rõ với những âm gần giống khác như ZH, SH, R. Cùng Hanki luyện phát âm chuyên sâu và chính xác ngay từ đầu để chinh phục HSK dễ dàng hơn nhé!
I. CH trong tiếng Trung là gì?
Bạn có biết “cách phát âm ch trong tiếng Trung” chuẩn xác không? Đây là âm khó – bật hơi và lưỡi uốn cao – khác biệt rõ rệt so với “zh” và “sh”, vì vậy nếu phát âm chưa chuẩn, người nghe dễ hiểu nhầm. Âm ch trong tiếng Trung là thanh mẫu lưỡi sau bật hơi mạnh, uốn lưỡi nhẹ lên vòm miệng, tạo âm giòn mà không va cuống họng. So với tiếng Việt thì gần giống “ch”, nhưng cách bật hơi và đặt lưỡi lại hoàn toàn khác biệt để đạt chuẩn nghe-nói.
Việc luyện cách phát âm ch trong tiếng Trung không chỉ giúp bạn nghe-nói rõ ràng, mà còn cải thiện kỹ năng thi HSK – đặc biệt phần nhận biết âm tương tự (zh, ch, sh) – rất dễ sai nếu không luyện đúng ngay từ đầu.
Mẹo luyện nhanh:
- Tập theo khẩu hình minh họa – lưỡi hơi cong, hơi bật mạnh.
- Ghi âm rồi nghe lại so với mẫu bản xứ.
- Lặp lại audio clip mẫu mỗi ngày – chỉ 5–10 phút bạn sẽ thấy rõ sự tiến bộ.
II. Cách phát âm CH trong tiếng Trung chuẩn
| Đặc điểm | Mô tả cụ thể |
| Vị trí lưỡi | Đầu lưỡi áp vào ngạc cứng (vòm miệng), sau đó hạ xuống để thoát khí |
| Bật hơi | Có bật hơi mạnh |
| Khẩu hình | Miệng mở vừa, tròn môi nhẹ |
| Ví dụ từ vựng | 吃 chī (ăn), 车 chē (xe), 出 chū (ra), 穿 chuān (mặc), 城 chéng (thành phố) |
Mẹo ghi nhớ: Đọc giống như “trư” nhưng nhớ bật hơi và uốn lưỡi!
III. Phân biệt CH với ZH – SH – R dễ nhầm
| Âm | Đặc điểm | Gần giống tiếng Việt | Có bật hơi? | Ví dụ |
| CH | Âm bật hơi, uốn lưỡi | “ch” + hơi | ✅ | 吃 chī |
| ZH | Âm không bật hơi | “tr” | ❌ | 这 zhè |
| SH | Âm xát, không bật hơi | “s” + lưỡi cong | ❌ | 谁 shuí |
| R | Âm xát, hữu thanh | “rư” (nhẹ) | ❌ | 热 rè |
IV. Bài tập luyện phát âm CH chuẩn
Nếu bạn đang gặp khó khi phát âm từ như “吃 (chi)” hay “出 (chu)” thì đừng lo – bài tập dưới đây sẽ là giải pháp giúp bạn “mở khóa” được âm CH chỉ sau vài ngày luyện tập chuẩn xác.
Bài 1: Luyện theo nhóm từ có âm CH:
Tập phát âm lần lượt: 吃 (chī) – 车 (chē) – 出 (chū) – 炒 (chǎo) – 长 (cháng). Mỗi từ bạn nên lặp lại 5 lần, chú ý bật hơi mạnh và uốn lưỡi lên vòm miệng, sẽ tạo ra âm sắc tự nhiên như người bản xứ.
Bài 2: Ghép âm CH với các vận mẫu
Bắt đầu bằng từng cụm:
- CH + i → chī (吃)
- CH + u → chū (出)
- CH + ao → chāo (炒)
Khi luyện theo cụm như vậy, phản xạ ngôn ngữ sẽ hình thành nhanh hơn, giúp bạn tránh phát âm lẫn lộn với ZH – âm rất dễ nhầm.
Bài 3: So sánh CH – ZH
- CHI – ZHI
- CHU – ZHU
- CHE – ZHE
Nghe mẫu ghi âm, ghi lại giọng mình rồi so sánh từng cặp là mẹo luyện phát âm cực hiệu quả được chia sẻ bởi nhiều giáo viên luyện thi HSK. Ghi âm phát âm của bạn mỗi ngày. Sau 1 tuần, khi nghe lại, bạn sẽ cảm thấy giọng mình “gọn, sắc và chuẩn” hơn đáng kể – đây là kỹ thuật luyện phản xạ âm thanh được nhiều trung tâm ngôn ngữ áp dụng thành công.
V. Luyện phát âm CH qua bài hát
Hôm nay, chúng ta sẽ luyện phát âm cách phát âm ch trong tiếng Trung bằng bài hát “吃葡萄不吐葡萄皮” – một bài hát/trò chơi chữ giúp bạn tự khắc khẩu hình CH nhanh và tự nhiên. Bài hát chứa âm “chī, pútao, tǔ” lặp đi lặp lại, rất tốt để bạn cảm nhận cách bật hơi mạnh và uốn lưỡi lên vòm miệng đúng chuẩn. Nhiều học viên phản hồi rằng sau 3–5 ngày luyện theo giai điệu, phát âm CH “đã rõ nét hơn rất nhiều!
Cách luyện:
- Nghe giai điệu theo video mẫu.
- Chép lời có phiên âm: “chī pútao bù tǔ pútao pí…”
- Hát theo, tập bật hơi và giữ nguyên khẩu hình.
- Ghi âm lại phần của bạn, so sánh với bản gốc – bạn sẽ thấy tiến bộ rõ rệt!
Khi hát, đặt gương trước mặt để kiểm tra lưỡi và môi. Hát thành câu ngắn, bật hơi mạnh ở âm “chī” sẽ giúp bạn thuần thục cách phát âm ch trong tiếng Trung nhanh hơn tự học!
